...::: IMPERIUM ROMANUM :::...

Magnecjusz Antonius

Antonianie

Każdy następca tronu (z wyjątkiem Kommodusa) w tej "dynastii" był adoptowany przez poprzedniego cesarza. Zasada dziedziczenia została tym sposobem w praktyce zastąpiona przez wybór najlepszego kandydata.

Wyznaczony przez senat princepsem Nerwa ( 96-98 ), po buncie pretorianów w 97 r. adoptował Trajana (98-117), pierwszego cesarza pochodzącego z prowincji (Hiszpania). W 114 r. otrzymał on od senatu tytuł Optimus (najlepszy). W rezultacie kilku wypraw (101-102, 105) Trajan podporządkował Rzymowi Dację, a następnie kraj Nabatów w północnej Arabii (106). Prowadził też zwycięską wojnę z Partami (114-117). Po wkroczeniu do Armenii i Mezopotamii utworzył tam nowe prowincje (Armenia, Asyria, Mezopotamia). Imperium rzymskie osiągnęło w swoich dziejach największy obszar. Kolejnymi przyłączonymi prowincjami były Dacja i Arabia.

Następca Trajana Hadrian (117-138), od 116 r. namiestnik w Syrii, zrezygnował ze zdobytych terenów i zawarł pokój z Partami. Przywrócił granicę na Eufracie, lecz jednocześnie wzniósł tam umocnienia (limes). Podobne fortyfikacje powstały za jego panowania także w Brytanii i nad Renem. Po rozbudowie swej kancelarii Hadrian podejmował liczne podróże (121-125, 125-129), aby osobiście kontrolować zarządzanie imperium. Odbudowa Jerozolimy jako rzymskiej kolonii (Colonia Aelia Capitolina) spowodowała w latach 132-135 wybuch powstania Bar Kochby w Judei, zakończonego zdobyciem Jerozolimy przez Hadriana. W 138 r. Hadrian umał w Bajach i został pochowany w monumentalnym grobowcu - Mauzoleum Hadriana (obecnie Zamek św. Anioła) w Rzymie.

Antoniusz Pius (138-161) kontynuował pokojową politykę swego poprzednika. Rozbudował umocnienia graniczne, zaś armię wzmocnił posiłkami rekrutowanymi na miejscu. Przesunął też na północ granicę w Brytanii.

Marek Aureliusz (161-180), "filozof na tronie", rządził początkowo (do 169) wraz ze swym przybranym bratem Lucjuszem Werusem. Na Wschodzie Rzym toczył w tym czasie wojny z Partami (162-165), którzy zajęli Armenię, Kapadocję i Syrię. Rzymianom udało się jednak w 163 r. odnieść zwycięstwo pod Dura Europos i wkroczyć do Mezopotamii. Wybuch zarazy, która ze wschodu przeniosła się na zachód i ogarnęła całe imperium, wymusił wszakże zawarcie pokoju. Przekroczenie granicy na Dunaju przez Markomanów, Kwadów i Sarmatów wywołało w latach 167-175 I wojnę markomańską. Ofensywa Marka Aureliusza w 171 r., zmierzająca do umocnienia granicy na Dunaju, przyniosła zawarcie pokoju i wysiedlenie Kwadów i Markomanów z pasa ziem na lewym brzegu Dunaju. Podczas tej wyprawy Marek Aureliusz napisał po grecku traktat filozoficzny Rozmyślania. W 176 r. powstała kolumna Marka Aureliusza, ozdobiona scenami z wojny markomańskiej. Podczas II wojny markomańskiej (178-180) Rzymianie założyli w 173 r. obóz legionowy Castra Regina (dzisiejsza Ratyzbona).

Syn Marka Aureliusza Kommodus (180-192) został współrządcą jeszcze za panowania Marka Aureliusza. Stanowiło to odejście od zasady adopcji następcy na rzecz władzy dziedzicznej. Po śmierci ojca (180) nowy cesarz zawiarł pokój w Vindobona (Wiedeń), wyrzekając się zdobyczy ojca za Dunajem i rezygnując z polityki ofensywnej. Za jego panowania wybór na urzędy został zastąpiony przez ich sprzedaż. Po nieudanym spisku w 182 r., wojnie z bandami grasującymi w Italii (186) oraz powstaniach w Afryce i Brytanii Kommodus padł ofiarą pałacowego sprzysiężenia. Domagał się on kultu boskiego i wierzył podobno, że jest wcieleniem Herkulesa i Mitry.

W 193 r. Rzym po raz drugi w swej historii miał 4 cesarzy. Byli nimi Didiusz Julianus (Rzym), Gajusz Pesceniusz Niger (Syria), Klodiusz Albinus (Brytania) i Septymiusz Sewer (Panonia).

[Na podstawie Wirtualnego Wszechświata - [link widoczny dla zalogowanych] ]